Οι εκλογές μέσα από τα μάτια ενός δικηγόρου ή αλλιώς περιγραφή της εκλογικής διαδικασίας εκ των έσω…

Κάθε τέσσερα χρόνια, κατά κανόνα, διενεργούνται εκλογές για την ανάδειξη κυβέρνησης ή τοπικής αυτοδιοίκησης. Σε αυτές συμμετέχουν οι Έλληνες πολίτες, που είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους. Όποιος δεν είναι εγγεγραμμένος σε αυτούς δεν ψηφίζει. Τόσο απλά. Με την επίδειξη λοιπόν αστυνομικής ταυτότητας ή διαβατηρίου ή διπλώματος οδήγησης όποιος θέλει μπορεί να ψηφίσει στο αντίστοιχο εκλογικό τμήμα. Η διαδικασία αυτή αφορά τους «απέξω», δηλαδή τους ψηφοφόρους. 

Τι συμβαίνει, όμως, με τους δικηγόρους; Πώς είναι εκεί που βρίσκονται και γιατί όχι κάπου αλλού; Τι δύναμη διαθέτει ένας δικηγόρος εντός της αίθουσας, όπου διενεργείται η εκλογική διαδικασία;

Η έναρξη πραγματοποιείται με αίτηση του ταμειακώς εντάξει δικηγόρου στο δικηγορικό σύλλογο της περιοχής του για τη συμμετοχή του ως δικαστικού αντιπροσώπου. Η συμμετοχή είναι οικειοθελής και μπορεί όποιος επιθυμεί να αιτηθεί της εξαίρεσής του από την κλήρωση. Σε ποσοστό 77,5 % των δικαστικών αντιπροσώπων είναι δικηγόροι, 17% δικαστικοί υπάλληλοι, 3% ασκούμενοι δικηγόροι και 2,5% συμβολαιογράφοι.

Η κλήρωση πραγματοποιείται σύμφωνα με τη γλώσσα προγραμματισμού Java και στη συνέχεια εξετάζει ο αλγόριθμος τη προτίμηση του κάθε δικηγόρου σύμφωνα με την περιοχή προτίμησής του. 

Εφόσον, ο δικηγόρος επιλεγεί σε μια θέση, ενημερώνεται μέσω του δικηγορικού του συλλόγου και σε προκαθορισμένη ημέρα και ώρα μεταβαίνει να παραλάβει το διορισμό του. Κατόπιν, σε καθορισμένη ημέρα και ώρα μεταβαίνει στο γραφείο της κοινότητας ή του Δήμου προκειμένου να παραλάβει το εκλογικό υλικό, που είναι εκλογικοί κατάλογοι, υπολογιστής ή κινητό για τη μετάδοση των αποτελεσμάτων στο υπουργείο εσωτερικών και χαρτική ύλη. Εννοείται ότι ο δικηγόρος από τη στιγμή της παραλαβής του ανωτέρω σάκου είναι υπεύθυνος για την ορθή φύλαξή του, αλλιώς υποπίπτει σε ποινικό αδίκημα.

Κατά την προκαθορισμένη ημερομηνία των εκλογών, ο δικηγόρος οφείλει να έχει ανοίξει το εκλογικό του τμήμα, να το έχει τακτοποιήσει και να έχει προετοιμάσει το χώρο για την εύρρυθμη παρουσία όλων εντός της αίθουσας, του ιδίου, γραμματέων, εφορευτικής επιτροπής, εκπροσώπων συνδυασμών. Ο χώρος, συνήθως σχολείο, φυλάσσεται από την αστυνομία πριν όσο και κατά τη διάρκεια των εκλογών. Οι εκλογές ξεκινούν από τις 7 το πρωί και λήγουν στις 7 το απόγευμα. Κατ’εξαίρεση, μπορεί να διαρκέσουν και λίγη ώρα παραπάνω εξαιτίας κωλύματος στην εκλογική διαδικασία.

Όποιος προσέρχεται εντός της αίθουσας πρέπει να επιδεικνύει την αστυνομική του ταυτότητα. Οι γραμματείς τον ψάχνουν στους εκλογικούς καταλόγους, τον διαγράφουν και στη συνέχεια, αφού πάρει τα ψηφοδέλτια από τα μέλη της εφορευτικής επιτροπής μπαίνει στο παραβάν. Επιλέγει το συνδυασμό της επιλογής του και βγάζει την προστατευτική ταινία από το φάκελο, διπλώνοντας στα 4 το ψηφοδέλτιο. Η προτίμηση σε έναν υποψήφιο είναι αποκλειστικά στα αριστερά του ονόματος, με σταυρό και μέχρι συγκεκριμένο αριθμό σταυρών ανά εκλογική περιφέρεια.

Είναι άκυρο ένα ψηφοδέλτιο που είναι σημειωμένο με άλλο χρώμα, με κυκλωμένο όνομα ή με –χ- ή με τικ. Επίσης, είναι άκυρο εφόσον είναι γραμμένο ένα σύνθημα ή ένα ποίημα. Εάν ένα ψηφοδέλτιο δεν έχει σταυρό θεωρείται λευκό και προσμετράται κανονικά στην παράταξη που έχει επιλεγεί.

Κάτι που είναι σχετικά άγνωστο για το ευρύ κοινό είναι το τι συμβαίνει στην περίπτωση που εμφανιστεί ένας εκλογέας με κινητικά προβλήματα. Σαφώς έχει προτεραιότητα προσέλευσης όπως το ίδιο δικαίωμα έχουν και οι υπέργηροι συμπολίτες. Στην περίπτωση όμως που δεν είναι δυνατή η προσέλευσή του στην αίθουσα, τότε ο δικαστικός αντιπρόσωπος, με τους γραμματείς και ένα μέλος της εφορευτικής επιτροπής πηγαίνουν με τα ψηφοδέλτια και το φάκελο στο χώρο όπου βρίσκεται ο εκλογέας. Όσο το επιτρέπει ο χώρος απομονώνεται ο εκλογέας για να ψηφίσει και ο δικηγόρος αφού σφραγίσει το φάκελο φεύγει.

Επίσης, εντός του παραβάν έχει δικαίωμα να μπει ο εκλογέας μόνος του. Τι γίνεται όμως στην περίπτωση ενός υπέργηρου ατόμου; Συνήθως, ο συνοδός επικαλείται το δικαίωμά του να συνοδεύσει τον ανήμπορο εκλογέα. Αυτό όμως που θα πρέπει να γίνεται είναι η είσοδος στο παραβάν του εκλογέα με το δικαστικό αντιπρόσωπο. Ο εκλογέας του ψιθυρίζει στο αυτί την προτίμησή του σε συνδυασμό και υποψηφίους και βγαίνουν μαζί από το παραβάν.

Όταν λήξει η εκλογική διαδικασία, μετρώνται οι φάκελοι εντός της κάλπης και γίνεται έλεγχος του αριθμού τους με τις αντίστοιχες διαγραφές στον εκλογικό κατάλογο. Όσες οι διαγραφές τόσοι και οι φάκελοι. Στη συνέχεια ανοίγονται και γίνονται στοίβες των συνδυασμών, λευκών και ακύρων ψηφοδελτίων παρουσία εκπροσώπων συνδυασμών.

Γίνεται πρώτα η καταμέτρηση των ψηφοδελτίων και στη συνέχεια από κάθε στοίβα συνδυασμών οι γραμματείς σημειώνουν τους σταυρούς των υποψηφίων. Η διαδικασία λήγει μόλις έχουν καταγραφεί τα αποτελέσματα για κάθε ένα ξεχωριστά των συνδυασμών και των υποψηφίων όλων των συνδυασμών.

Κατά τη διάρκεια αυτή ο δικηγόρος επιβλέπει την καταμέτρηση και την ορθή καταγραφή των στοιχείων και σφραγίζει τις σελίδες του βιβλίου που καταχωρούνται τα εκλογικά αποτελέσματα. Επίσης, μέσω κινητού ή υπολογιστή στέλνει στο υπουργείο τα αποτελέσματα στο υπουργείο εσωτερικών.

Όταν λήξει η καταμέτρηση, υπογραφές και σφραγίδες, οφείλει εντός ημέρας ή το αργότερο την επομένη να προσέλθει στο δικαστήριο, όπου εκεί αφήνει το σάκο με το εκλογικό υλικό, το οποίο ελέγχεται από δικαστή κυρίως ως προς την ορθή και λεπτομερειακή καταγραφή των αποτελεσμάτων.

Ο δικηγόρος τελειώνει εφόσον παραλάβει βεβαίωση.

Ένα στοιχείο που είναι άγνωστο στο ευρύ κοινό είναι η δύναμη του δικηγόρου εντός της αίθουσας κατά τη διάρκεια της εκλογικής διαδικασίας. Μπορεί για παράδειγμα να επιτάξει τυχαία εκλογείς και να τους κρατήσει μέχρι το τέλος της εκλογικής διαδικασίας εάν δεν έχει εφορευτική επιτροπή ή γραμματείς για να τον βοηθήσουν. Μπορεί να ζητήσει τη συνδρομή της αστυνομίας και την αποβολή κάποιου στην περίπτωση που το κρίνει απαραίτητο. Επιβλέπει την ορθή και ασφαλή τήρηση της εκλογικής διαδικασίας και την προστατεύει από νοθεία ή καλποθηρία.  

Το παρόν κείμενο περιγράφει ακροθιγώς την εκλογική διαδικασία και δεν υποκαθιστά τις οδηγίες του Υπουργείου Εσωτερικών σχετικά με τη διαδικασία και τους δικαστικούς αντιπροσώπους.

Κάνε κλικ στον παρακάτω σύνδεσμο για να μάθεις πού ψηφίζεις

👉https://www.ypes.gr/mathe-poy-psifizeis-forma