Το ζήτημα αυτό, λοιπόν,
αντιμετωπίζεται στην Ελλάδα αρνητικά και σε επίπεδο ποινικού δικαίου αποτελεί
αξιόποινη πράξη, που τιμωρείται με φυλάκιση έως πέντε χρόνων. Χαρακτηριστικά το
άρθρο 301 του ελληνικού ποινικού κώδικα αναφέρει: «Όποιος με πρόθεση κατέπεισε
άλλον να αυτοκτονήσει, αν τελέστηκε η αυτοκτονία ή έγινε η απόπειρά της, καθώς
και όποιος έδωσε βοήθεια κατ’ αυτήν, τιμωρείται με φυλάκιση».
Σαφώς, υπάρχουν επιχειρήματα είτε
προς τη μία είτε προς την άλλη κατεύθυνση. Τα επιχειρήματα προς την θετική
αντιμετώπιση της ευθανασίας σχετίζονται με την ίδια την κατάσταση του ασθενούς,
που θα μπορούσαν να αποδοθούν με το ερώτημα: «και εάν τα φάρμακα δεν πιάνουν,
τι άλλο να κάνεις;» Όταν, δηλαδή, η κατάσταση του ασθενούς είναι τέτοια, που
δεν αφήνει περιθώρια για εναλλακτικές θεραπείες, ποιος θα μπορούσε να αντέξει
να βλέπει τον αγαπημένο του να βασανίζεται; Επιπλέον, εφόσον υπάρχει η
υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, γιατί να μην υπάρχει και η υποβοηθούμενη ευθανασία,
η οποία θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί υπό αυστηρές ιατρικές προϋποθέσεις και
εννοείται σε συγκεκριμένο χώρο, κυρίως νοσοκομείου;
Από την άλλη πλευρά, η επιχειρηματολογία
κατά της ευθανασίας είναι, κυρίως, θρησκειολογικού περιεχομένου και συνίσταται
στο ότι το σώμα, εν τέλει, δε μας ανήκει, αποτελεί «ιδιοκτησία» του Θεού και άρα
δεν έχουμε το δικαίωμα να τερματίσουμε τη ζωή με κανέναν τρόπο. Μόνο ο Θεός
είναι αυτός που παίρνει και δίνει τη ζωή και κανένας άλλος. Εκφράζονται, επίσης,
και φόβοι για «διαφήμιση» της ευκολίας αφαίρεσης της ζωής και εμπορευματοποίησή
της. Τέλος, πολλοί είναι αυτοί που διατείνονται ότι έχουν γίνει πολλές παραχωρήσεις
εξαιτίας του «δικαιωματισμού». Πόσο πια;
Εάν αξιολογήσουμε τις δύο
πλευρές, θα διαπιστώσουμε ότι η μία διαθέτει ιατρικά-επιστημονικά επιχειρήματα,
ενώ η άλλη, κυρίως, μεταφυσικά. Και οι δύο πλευρές αξίζουν το σεβασμό μας.
Γιατί, κρίνοντας την μία πλευρά, θα αναρωτιόμασταν πόσος πόνος είναι αρκετός
για να θελήσει κάποιος να ζητήσει τον τερματισμό της ζωής του; Αλλά και πόσο
πραγματικά σκέφτεται κανείς καθαρά, έχει διαύγεια, ή διαφορετικά, πλήρη
δικαιοπρακτική ικανότητα, ώστε να αιτηθεί κάτι τέτοιο; Επίσης, καταφεύγοντας
στην «εύκολη» λύση της ευθανασίας πόσο εξελίσσεται η ιατρική επιστήμη, με σκοπό
την ανακάλυψη νέων φαρμάκων, που θα καταπολεμούσαν, σήμερα τουλάχιστον, ανίατες
ασθένειες;
Από την άλλη, η Εκκλησία έχει,
ήδη, δεχτεί τον πολιτικό όρκο στα δικαστήρια, τον πολιτικό γάμο ή το πολιτικό
διαζύγιο είτε την καύση των νεκρών είτε το γάμο των ομοφυλοφίλων. Οπότε μια
επιπλέον παραχώρηση σε τι θα έβλαπτε το κύρος της; Τέλος, υπάρχει ιερωμένος που
αναρωτιέται εάν το παιδί, που πρόκειται να βαφτίσει γεννήθηκε με φυσιολογικές
συνθήκες τοκετού ή με υποβοηθούμενη αναπαραγωγή;
Το δικαίωμα στο θάνατο, λοιπόν, θα
είναι το «next big thing»
για την ελληνική κοινωνία. Γιατί, ήδη, σε χώρες όπως η Ιταλία και η Ολλανδία έχει
ήδη ανοίξει η συζήτηση και έχει χαραχτεί κατεύθυνση υπέρ του δικαιώματος της ευθανασίας
με προϋποθέσεις φυσικά. Κάποια στιγμή θα μάς χτυπήσει την πόρτα και εδώ στην
Ελλάδα. Είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε χωρίς δογματισμό και προκατάληψη αλλά
και να μελετήσουμε σε βάθος τις εμπειρίες των άλλων κρατών για το ζήτημα;